Sprawy spadkowe

Sprawy spadkowe wiążą się z czynnościami sporządzania testamentów oraz ustalaniem sposobu dziedziczenia po osobie zmarłej. Napisanie testamentu w formie notarialnej nie jest wymagane, jednak tego rodzaju dokument jest najpewniejszą formą rozporządzania majątkiem na wypadek śmierci. Notariusz może również pomóc w sytuacji, w której koniecznością jest ustalenie kto i w jakim zakresie dziedziczy po osobie zmarłej, np. w formie poświadczenia dziedziczenia. Usługi notariusza pozwalają również na podział spadku bez konieczności rozpatrywania sprawy spadkowej przez sąd powszechny.

Testament notarialny

Testament notarialny umożliwia każdemu rozporządzenie własnym majątkiem w inny sposób, niżby to wynikało z zasad dziedziczenia ustawowego. Na mocy obowiązującego prawa do spadku są uprawnieni krewni osoby zmarłej, w zależności od stopnia pokrewieństwa. Prawo określa też udział poszczególnych osób w masie spadkowej. Sporządzenie testamentu pozwala na zmianę tych zasad.Testament sporządzony przez notariusza poza pewną swobodą w dysponowaniu majątkiem, daje też pewność dochowania wszystkich formalności i zasad spisywania tego dokumentu. Notariusz gwarantuje dokładne przełożenie woli sporządzającego testament na bardzo precyzyjne zapisy, które uniemożliwią interpretację zniekształcającą intencje zmarłego.

Testament w formie notarialnej daje ponadto możliwość wydania poleceń, które mają być respektowane przez spadkobierców. W dodatku testament może być umieszczony w specjalnej bazie danych o testamentach – Notarialnym Rejestrze Testamentów, który jest prowadzony przez Krajową Radę Notarialną. Eliminuje to ryzyko, że w razie śmierci testatora, testament zostanie nieujawniony, a ktoś posłuży się np. wcześniejszym, sporządzonym odręcznie dokumentem.

Poświadczenie dziedziczenia

Poświadczenie dziedziczenia jest dokumentem, który potwierdza prawo do spadku po osobie zmarłej, bez konieczności prowadzenia sądowego postępowania spadkowego. Wydanie przez notariusza poświadczenia dziedziczenia, znacznie przyspiesza i usprawnia postępowanie w sprawach spadkowych. Może ono zostać wydane w sytuacji, gdy przed notariuszem stawią się wszystkie osoby uprawnione do udziału w spadku i będą one w pełni zgodne co do części spadku, jakie im przynależą – czy to na mocy dziedziczenia ustawowego czy testamentowego.

Podział masy spadkowej u notariusza

Podział masy spadkowej u notariusza jest alternatywą dla prowadzenia sprawy spadkowej przed sądem powszechnym. Jest to znacznie szybsza forma wypełnienia wszystkich formalności spadkowych, jednak podobnie jak przy poświadczeniu dziedziczenia, wymaga ona zgody wszystkich potencjalnych spadkobierców. Osoby posiadające prawo do udziału w spadku muszą ustalić, która z nich jest uprawniona do której części spadku. Mogą też ustalić współwłasność niektórych ruchomości lub nieruchomości.

Do czynności notariusza związanych ze sprawami spadkowymi należą m.in.:

• testamenty (obejmujące: zapisy windykacyjne, zapisy zwykłe, podstawienia, wydziedziczenie, wyznaczające wykonawcę testamentu etc.)
• otwarcie i ogłoszenie testamentu
• wydawanie zaświadczeń o powołaniu na wykonawcę testamentu
• przyjmowanie oświadczeń o przyjęciu albo odrzuceniu spadku
• umowy o dział spadku
• umowy zbycia spadku jak i przedmiotów wchodzących w skład spadku
• umowy o zrzeczeniu się dziedziczenia
• Akt Poświadczenia Dziedziczenia
• rejestracja testamentu w Notarialnym Rejestrze Testamentów (NORT)
• udzielenie informacji z Notarialnego Rejestru Testamentów (NORT)